DAAD-la Almaniyada magistr oxuyan tələbə ilə MÜSAHİBƏ

Hər vaxtınız xeyir, əziz oxucular!  Bu dəfəki yazıda Almaniyada təhsil haqqında yaxından məlumat əldə edəcəyik. 31 oktyabr DAAD (Almaniya Akademik Mübadilə Xidməti) xətti ilə müraciət edib təqaüd almaq üçün sonuncu gündür. Bunu nəzərə alaraq oxuculara və tələbələrə faydalı ola biləcək müsahibə hazırlamağa qərar verdim. Müsahibim DAAD-la hazırda magistr təhsili alır. Gəlin onunla yaxından tanış olaq.

 

 

• Salam, zəhmət olmazsa, özünü oxuculara təqdim et.
• Salam, adım Kamran Mehdiyevdir. 1993-cu ildə Ağdaş rayonunda anadan olmuşam, orta təhsilimi Yevlax rayonu 9 saylı orta məktəbdə almışam. Daha sonra Qafqaz Universitetinin “İqtisadiyyat və İdarəetmə” fakültəsinin “Biznesin İdarəedilməsi” (Business Administration) bölməsindən məzun olmuşam.
• Xaricdə təhsil müasir gəncliyə niyə bu qədər maraqlıdır? Sən nəyə görə məhz xaricdə təhsil almaq istəyirdin?
• Fikrimcə, bu ən əsas təhsilin keyfiyyəti ilə bağlıdır. Son illər ölkəmizdə universitetlərin təqdim etdiyi təhsilin keyfiyyəti artmaqda olsa da, hələlik istənilən səviyyədə deyil. Bizim insanlarımız elmə çox həvəslidirlər, digər bir yandan isə ölkədə demək olar hər sahədə rəqabət çox güclənib, artıq yaxşı iş tapmaq üçün gərək digərlərindən özünü necəsə fərqləndirə biləsən. Məhz buna görədir ki, xaricdə təhsilə maraq bu qədər böyükdür.

Mənə gəldikdə ailəmizdə təhsilə maraq həmişə yüksək olub. Bunun nəticəsi kimi, zənnimcə, Azərbaycanın ən yaxşı ali təhsil ocağına daxil olub bakalavr təhsilimi orda başa vura bilmişəm. Universitet illərində müəllimlərimdən biri belə bir söz işlətmişdiki: “Əgər universitetdə oxumaq tələbəyə çətin gəlmirsə, demək tələbə irəliləmir”. Məhz buna görə, yəni daha keyfiyyətli təhsil ala bilmək, daha böyük çətinliklərin öhdəsindən gələ bilmək üçün bu addım mənim üçün vacib idi.

• Seçimində hansı ölkələr var idi və nəyə görə Almaniyanı seçdin?
• Seçimimdə Böyük Britaniya, və Almaniya universitetləri var idi. Qlazqo (Glasgow), Edinburq və digər universitetlərindən qəbul almışdım, hətta Glasgow-da oxumaq üçün Xaricdə Təhsil üzrə Dövlət proqramından belə təqaüd almışdım, amma son qərarım Almaniya oldu. Almaniyada təhsil alan tələbələrdən soruşub burdaki təhsilin vəziyyətini araşdırdım. Məni ən çox cəlb edən Almaniyada Böyük Britaniyadan fərqli olaraq tələbələrə işləmək üçün icazənin verilməsi oldu ki, bu da burdakı şirkətlərdə təcrübə keçməyə imkan yaradır. Digər tərəfdən Alman dilini öyrənmək perspektivi də kifayət qədər böyük üstünlükdür. Sonda Almaniyada təhsil almaq üçün Alman Akademik Mübadilə Xidməti (DAAD) mənimlə birlikdə bir nəçə tələbəyə təqaüd ayırdı və məndə bu fürsətdən yaralandım.

-Hazırda hansı universitetdə və fakültədə oxuyursan? İxtisasın adı necədir və nəyə görə məhz bu ixtisası seçmisən?

—  Hazırda Almaniyanın Maqdeburq şəhərində Otto Von Guericke Universitetinin “Beynəlxalq İqtisadiyyat və Maliyyə” proqramının “Maliyyə” ixtisasında təhsil alıram. Bakalavr illərimdən maliyyəyə marağım olub, bununla yanaşı bu sektorda imkanlar  demək olarki məhdudsuzdur. Fikrimcə, çox çalışıb uğur qazanmaq olar.

• DAAD haqqında nə vaxtdan xəbərdar idin və haradan məlumat almısan?
• DAAD haqqında ilk dəfə təxminən 2 il bundan öncə eşitmişdim. O zaman Qafqaz Universitetinə görüşə gəlmişdilər. Qeyd edimki bu ilki DAAD-in seçdiyi tələbələrin yarısından çoxu bu universitetdən idi və nəticə kimi DAAD Qafqaz Universitetinin tələbələrindən çox razıdır. Tələbərini bunu dəyərləndirməyə çağırıram.
• DAAD neçə mərhələdən ibarətdir? Sən universitetləri seçmək mərhələsində hansı çətinliklərlə üzləşdin (oxuculara məsləhətlər ver universitetləri seçəndə nəyə fikir versinlər)?
• Seçim mərhələsi əsas iki mərhələdən ibarət olur; birinci müsahibəyə seçim və ikinci müsahibə. İlk öncə üniversitetlərin seçimində diqqətli olmaq lazımdır. Tələblərinə cavab vermədyiniz universitetləri qətiyyən seçməyin. Misal üçün universitetin tələblərində Alman dili üzrə sertifikat və ya GMAT, GRE kimi testlər ola bilər. Əgər sizdə bunlar yoxdursa, o universitetləri seçmək mənasızdır və imtina cavabı alacaqsınız. Əslində əgər müraciət zamanı DAAD Bakı ofisinin internet səhifəsindəki yazılara əməl edilsə tamamilə problemsiz və zamanında müraciəti başa çatdırmaq olar. Digər vacib məsələ universitetlərin seçimi ilə bağlıdır ki, bu zaman https://www.study-in.de internet səhifəsi çox xeyirlidi. Burada demək olar ki, Almaniyada mövcud olan bütün universitetlər və təhsil proqramları var. Əsas diqqət yetiriləsi məqam oxuyacağınız proqramının təhsil xərclərinin dönəm üçün 500 Avrodan artıq olmamasıdır ki, DAAD bunu qarşılamır. Yalnız Almaniyada əksər universitetlərdə təhsil pulsuz olduğu üçün bu çox da problem olmur. Digər vacib məsələ təhsil almaq istədiyiniz proqramın strukturudur, yəni keçəcəyiniz dərslər. Fikrimcə ilk addım təhsil haqqı və proqram strukturuna görə mümkün qədər çox universitet seçməkdi. Bundan sonra universitetin yerləşdiyi şəhər, oradaki yaşama xərcləri, tələbə həyatı, universitetin reputasiyası kimi faktorları nəzərə alaraq seçdiyiniz proqram sayını 3-ə endirmək lazımdır. Məsləhət görərdim ki, birinci seçiminizə çox qəbul olmaq istədiyiniz, yalnız qəbul ediləcəyinizdən tam əmin olmadığınız proqramın adını yazasınız. Ikinci seçim kimi qəbul ediləcəyinizdən əmin olduğunuz proqramı seçin. Və nəhayət sonuncu, 3-cü seçim isə qəbul olacağınızdan heç bir şübhənizin olmadığı proqramı seçin. Beləliklə, universitetlərdən qəbul məktubu alacağınızı zəmanət altına almış olarsınız.
• Gələk müsahibə mərhələsinə. Müsahibə hansı dildə keçdi, necə hazırlaşdın, bir az bu barədə danış.
• Əgər bütün sənədləri düzgün doldurmusunuzsa və müsabiqənin tələblərinə cavab verirsinizsə, müsahibəyə seçilmək şansınız kifayət qədər böyükdür. Müsahibə özü sizin seçiminizdən asılı olaraq ya ingiliscə ya da almanca olur. Yəni əgər almanca təhsil almağı seçsəniz, o zaman müsahibə də təbii ki alman dilində olacaq. Mənim müsahibəm ingilis dilində keçdi. Müsahibəni Almaniyadan gəlmiş professor heyəti keçirdir. Çətin suallara hazır olmaq lazımdır. Bəzi sualların cavabını bilmiyə bilərsiniz. Mənə verilən bir sualı ümümiyyətlə biz universitetdə keçməmişdik. Bu kimi hallarda, məncə, özünüzü itirməyib sualın cavabını bilmədiyinizi və yaxud bu sualın sizin təhsil proqramınızda keçilmədiyini deyə bilərsiniz. Mənim halımda mən yerindəcə mənə bu sualı verən professordan sualın cavabını soruşdum, o da öz növbəsində çox maraqla cavabı mənə izah etdi. Yəni qorxmalı bir şey yoxdur.

Müsahibəyə getmədən öncə müraciət etdiyiniz sahədən asılı olaraq universitetdə keçdiyiniz dərsləri təkrarlamaq məsləhətdir. Çünki əksər suallar daha çox nəzəri olur və sadə məntiqlə cavab vermək mümkün olmur.

• Müsahibəyə hazırlaşanlara nə məsləhət verə bilərsən?
• Müsahibəyə ən azı 1 həftə öncədən hazırlaşmağa başlıyın. Sonuncu kurs dərsləri ilə bağlı bu bəzən çətin ola bilər, ona görə özünüzə gündəlik cədvəllər qurun və onlara uyğun olaraq bacardığınız qədər səylə çalışın. Təbii ki, alman dəqiqliyini nəzərə alaraq müsahibəyə bir qədər vaxtından əvvəl gəlin J   Uğurlar!
• Dolğun müsahibəyə görə təşəkkürlər!

Faydalı linklər:
www.daad.baku.az
https://www.facebook.com/DAAD-Baku-1393516830877105/
http://studyin.de 

DP ilə ABŞ-da təhsil alan tələbə ilə MÜSAHİBƏ

Hər vaxtınız xeyir, əziz oxucularım! «2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı»  (DP) çərçivəsində müsahibə mərhələsindən uğurla keçən daha bir  tələbə ilə müsahibəni təqdim edirəm. Əgər sizin də tanığınız tələbələr varsa, mənimlə əlaqə saxlaya bilərsiniz. Bu dəfə müsahibim Azərbaycanın perspektivli tələbələrindən olan Hüseyn Abdulladır.

—  Salam, hər vaxtınız xeyir olsun! Zəhmət olmasa oxucularımıza özünüzü təqdim edin və özünüz haqqınızda qısa məlumat verin.

-Salam! Adım Hüseyndir, 21 yaşım var, Bakıda doğulub böyümüşəm. 2011-ci ildə Sabunçu rayonu 72 saylı məktəb-liseyi qızıl medalla bitirmişəm.Ardından Prezident təqaüdçüsü kimi Qafqaz Universitetinin ingilis dilində olan “Sənaye Mühəndisliyi” bakalavr proqramına qəbul olmuşam və 2015-ci ildə oradan universitet Birincisi kimi məzun olmuşam. Nacizanə təhsil uğurlarımı sadalamaqdan, düzünə desəm, o qədər də xoşuma gəlmir, ancaq məsələ Xaricdə Təhsil üzrə Dövlət Proqramından gedirsə, məni tanımayan oxucuların fikirlərimi dəyərləndirməsi üçün bunun adekvat olduğunu düşünürəm.

-Hüseyn, təhsilinizi hansı ölkədə davam etdirmək istəyirdiniz?

— İxtisasım üzrə dünyada ən yaxşı təhsil və tədqiqat imkanlarına sahib iki əsas region var deyə düşünürdüm. Bunlar ABŞ və Uzaq Şərq idi. Yerli dilinin ingilis dili olması, təhsil sisteminin struktur baxımından daha yaxın olması və daha beynəlxalq profilə sahib olması (həmçinin sosial cəhətlərdən də) səbəbindən hədəfi ABŞ olaraq müəyyən etdim.

• Nəyə görə bu ixtisası və universiteti seçmisiniz?

Hələ bakalavr ixtisasımı seçərkən də ağlımda Azərbaycan fokuslu bir düşüncə vardı: ölkə sənayesinin inkişafının növbəti mərhələlərində mühüm rollar icra etmək. Təbii ki, bu çox geniş bir əsasdır, ancaq bu bütün təhsil planlarımın xülasəsidir deyə bilərəm. İxtisasım üzrə istər proqramlarının, istərsə də tədqiqat işlərinin keyfiyyətinə görə ən çox fərqlənən universitetlərin bir neçəsindən qəbul təklifi aldım və nəzəri cəhətdən daha dərin proqrama sahib, daha hərtərəfli ixtisaslaşması və ABŞ-ın yüksək texnologiya sənayesi mərkəzi ilə iç-içə olması səbəblərinə görə University of California, Berkeley-i və onun “Sənaye Mühəndisliyi və Əməliyyatların Tədqiqi” magistr proqramını seçdim. Artıq təhsilimə iki həftədən çoxdur ki, başlamışam və seçimimdən hələki razıyam. Ümumiyyətlə, xaricdə təhsil arzusunda olanların təhsil alacaqları ölkə və universitetləri müəyyən edərkən hərtərəfli araşdırmaları, seçimlərinin ən uyğun olmasına özlərini də qarşılarındakıları da inandıra bilmələri zənnimcə çox önəmlidir.

• İndi isı keçək DP-də müsahibə mərhələsinə. Müsahibə necə keçdi, Komissiyada kimlər var idi, təəssüratlarınız barədə oxucularımıza danışın. Müsahibə hansı dillərdə keçdi?

-Müsahibəyə gedərkən ağlımda bir şey var idi, o da “Bu — həyatımın ən önəmli 15-20 dəqiqələrindən olacaq” idi. Çünki özüm üçün müəyyən etdiyim təhsil və karyera planlarım var idi və onlara gedən yol bu müsahibədən keçirdi. Komissiyada 3 nəfər iştirak edirdi, gizlilik prinsipinə görə adlarını sadalamağı uyğun görmürəm. Lakin müsahibə düzü gözlədiyimdən müsbət mənada fərqli keçdi. Hazırlaşarkən sahəmlə bağlı və daha ümumi nəzəri məqamları bir qədər təkrar etmişdim, lakin gələn suallar faktoloji yox, daha çox məntiqi və strateji əhəmiyyətli idi, hansı ki, bu, müsahibədən olduqca həzz almama səbəb oldu. Düşünürəm ki, yüksək akademik göstəricilərim, qəbul olduğum universitetin prestiji müsahibənin gedişatında rol oynadı, böyük ehtimalla ərizədəki inşam da həmçinin. Belə ki, müsahibə tamamilə ingilis dilində keçdi, və suallar əsasən sahəmlə bağlı əsas strateji, taktiki məsələlər, keçmişdən bu günə sənaye idarəetməsindəki yanaşmalar, xüsusilə həmin məqamların ölkə sənayesinə tətbiq imkanları, Azərbaycanda son illərdə qurulmuş sənaye müəssisələri, potensialları, problemləri məsələləri üstünlük təşkil etdi. Həmçinin, təbii ki, gələcək planlarımla bağlı çoxlu suallar oldu, bəzi məqamlarda psixoloji suallar da olurdu, hansı ki, hiss edirdim ki, məqsəd inşamda qeyd etdiyim planları həyata keçirməyə nə dərəcədə qərarlı olduğumu yoxlamaq idi. Ümumiyyətlə, zənnimcə müsahibədə verilən bir çox sualların məqsədi psixoloji möhkəmliyi və özünüifadə qabiliyyətini yoxlamaqdır, nəinki, doğru cavabı almaq.

• Müsahibənin cavabı nə vaxt bəlli olur? Müsahibəyə necə hazırlaşmaq lazımdır? Sizin oxuculara tövsiyyəniz.

-Mənim müsahibəmin cavabı 2 həftədə bəlli oldu. Necə hazırlaşmaq barədə konkret tövsiyyələr vermək çətindir, çünki müsahibə komissiyası hər fərdin müsahibəsinə ayrıca hazırlaşır, bunu əminliklə deyə bilərəm. Belə olan təqdirdə, özünüzü komissiya sədri kimi düşünün, və bütün profilinizi eləcə də proqram haqda, seçim meyarları nə varsa qarşınıza toplayıb obyektiv baxın, özünüzü hansı cəhətlərdən bir qədər təzyiq altına sala bilərsiniz, düşünün. Üstünlükləriniz nələrdir, hamsının fərqindəsinizmi? Hansı çatışmazlıqlarınız var, onların əslində üstünlüklərə çevrilə biləcəyinə qarşınızdakını necə inandıra bilərsiniz? Siz bu ixtisası və universiteti, tam səmimi olaraq, niyə seçmişdiniz? İxtisasınız sizin fərdi və ölkənin inkişafı naminə nələr verəcəkdir, bunları özünüzdə qeyd edin. Sahənizdə ölkədə və dünyada baş verən ən son və diqqətəlayiq hadisələrlə maraqlanın. Ən əsası, inşa yazmaqda heç kəsdən kömək istəməyin. Saatlar sərf edin, yazın, pozun, ancaq bunu özünüz edin, bu minvalla bir namizəd kimi özünüzü tam dərk edəcəksiniz. Və intervyuda asanlıqla inşanıza istinad edə biləcəksiniz ki, bu həm qarşınızdakına məqsədlərinizdə dürüst olduğunuz hissi verəcək, həm də sizə məhdud çərçivədə yazı ilə ifadə edə bilmədiklərinizi çatdırmağa kömək edəcək.

• Müsahibə verdiyiniz üçün təşəkkür edirik. Gələcək təhsilinizdə sizə uğurlar!

Mən təşəkkür edirəm. Ümid edirəm ki, nəzərdə tutulduğu kimi 2016-2020-ci illəri əhatə edən proqram da qəbul edilər. Həqiqətən də, xarici tələbələr ölkəmizdə belə bir proqramın mövcudluğunu eşidəndə təəccüblərini gizlədə bilmirlər, hətta müəllimlər də. Bu səbəbdən proqramdan ən məntiqli və məqsədyönlü şəkildə yararlanmalıyıq, daha yüksək nüfuzlu universitetlərə qəbul olmaq hədəf qoyulmalıdır, proqramda nəzərdə tutulan 5 il Azərbaycanda işləmə maddəsinə məcburiyyət, şərt qoşmaq kimi yox, elə hədəflərin əsas bir hissəsi kimi baxılmalıdır. Bu həm də ona görə vacibdir ki, yüksək reytinqli universitetlər öz ölkənizə, öz cəmiyyətinizə xidmət etmək istədiyinizi, bu barədə səlis planlarınızın olduğunu, böyük məsuliyyətlər almağa hazır olduğunuzu görəndə qəbul imkanlarınız daha da artır, çünki ən yaxşı universitetlər bəlkə də ən çox məzunlarının gördüyü işlərə görə tanınır. Hər kəsə gələcək təhsil və peşəkar karyerasında uğurlar!